Περιοδικό «Τα Χανιωτάκια» – «Τύπος και Ουσία» Σύλλογος Νεανικής Δημοσιογραφίας

*(φορέας έκδοσης: Σύλλογος Δασκάλων-Νηπιαγωγών Νομού Χανίων)

Στη δεκαετία του 1980 υπάρχει μια εκδοτική έκρηξη στο νομό Χανίων, με έναν εντυπωσιακό αριθμό μαθητικών εφημερίδων και εντύπων από σχολεία, τάξεις σχολείων ή διασχολικά. Το εναρκτήριο λάκτισμα δίνει ο Σύλλογος Δασκάλων. Τον Φλεβάρη του 1983 έκαναν την εμφάνισή τους «Τα Χανιωτάκια», περιοδικό για παιδιά ως τετρασέλιδο ένθετο στην εφημερίδα του Συλλόγου Δασκάλων «Συνδικαλιστικά Νέα», υλοποιώντας μιαν ιδέα που ξεκίνησε «από την αγάπη και την έγνοια των δασκάλων των Χανίων για τα παιδιά». Πρωτεργάτες και ψυχή του περιοδικού, που από την πρώτη στιγμή αγκαλιάστηκε από τον μαθητόκοσμο του νομού, ήταν ο Σταμάτης Αποστολάκης που ήταν και νονός του και ο γραμματέας του συλλόγου Βαγγέλης Κακατσάκης. Ένα διασχολικό περιοδικό που η ύλη του ήταν γραμμένη από μαθητές των σχολείων του Νομού. Η έκδοση του περιοδικού αποτέλεσε, μεταξύ των άλλων, το ερέθισμα για έντονη εκδοτική δραστηριότητα. Στο μεταξύ τα «Χανιωτάκια» εξελίσσονται. Το λεπτεπίλεπτο τετρασέλιδο αύξανε τις σελίδες του, απόκτησε εξώφυλλο, μεγάλωνε, ομόρφαινε, γινόταν καλύτερο και τελικά αυτονομήθηκε. Από την αρχή η συντακτική επιτροπή προσπάθησε να ανανεώσει το περιοδικό, ξεκινώντας από την εμφάνισή του. Είμαστε ήδη στην τεχνολογία με τις offset μηχανές (1993-1994) που είχαν αντικαταστήσει τη λινοτυπία. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζαμε ως συντακτική ομάδα στη σελιδοποίηση των 4 πρώτων τευχών, μοντάροντας τα ριζόχαρτα, ξεπερνιούνταν από το όμορφο κλίμα που επικρατούσε και τις διαρκείς αναζητήσεις για καλύτερη αισθητική με σφραγίδα ποιότητας. Το λογότυπο του περιοδικού αντικαταστάθηκε και το εξώφυλλο εμπλουτίστηκε είτε με ολοσέλιδες ζωγραφιές μαθητών, είτε είναι φιλοτεχνημένο από μέλη της επιτροπής (τεύχη 37-47). Από το 48^οέως το 61^ο τεύχος το εξώφυλλο φιλοτεχνείται από ζωγράφους ή εικονογράφους παιδικών βιβλίων. Έτσι τα εξώφυλλα κοσμούν έργα των Πικάσσο, Νικόλα Ανδρικόπουλου, Βαγγέλη Ελευθερίου, Φωτεινής Στεφανίδου, Εύης Τσακνιά, Άννας Μενδρινού-Ζαμπέλη, Φρίξου Θεοδοσάκη, Άννας Σίνου, Λίνας Κουντουράκη, Ευγένιου Σπαθάρη, Πέτρου Ζαμπέλη, Καλλιτεχνικής Εταιρείας «Αίσωπος» και Λιάνας Δενεζάκη. Επίσης το σαλόνι του περιοδικού στολίζουν έργα Ελλήνων και ξένων ζωγράφων όπως του Θεόφιλου, του Σαγκάλ, του Πέτρου Ζαμπέλη, του Νίκου Μπλαζάκη, του Μαξ Ερνστ, της Εύης Τσακνιά, του Γιάννη Τσαρούχη, του Γεωργίου Ιακωβίδη. Ήταν μια προσφορά στους μαθητές με στόχο την καλλιέργεια της καλαισθησίας και τη γνωριμία με εικαστικούς καλλιτέχνες. Όμως και στο εσωτερικό του περιοδικού έγιναν μεγάλες αλλαγές όσον αφορά την ύλη , το περιεχόμενο και την εμφάνιση. Επειδή τα κείμενα που έστελναν οι μαθητές άρχισαν να επαναλαμβάνονται και να περιστρέφονται γύρω από τα ίδια θέματα, η επιτροπή δούλεψε ως εξής: Έστελνε στους μαθητές ένα γράμμα που τους πρότεινε θέματα που θα μπορούσαν ν’ ασχοληθούν χωρίς αυτό να είναι δεσμευτικό. Η μέθοδος απέδωσε κι ένας τεράστιος όγκος εκλεκτής ύλης συγκεντρώνονταν στα γραφεία των δασκάλων με συνέπεια τη δυσκολία επιλογής. Οι σελίδες αναμορφώθηκαν και πολλές νέες στήλες καθιερώθηκαν. «Τα Οικολογάκια» για το περιβάλλον την περιβαλλοντική εκπαίδευση, Μικροί Λογοτέχνες, Ματιές στον κόσμο, Κόκκινη κλωστή δεμένη, Αγαπημένο μου βιβλίο, Τα σχολεία δημιουργούν, Αισθητική γωνιά, Ντο ρε μι η κυρία Μουσική, Μικροί ποιητές, Διαγωνισμός κόμικς, Ιστορικά μνημεία του τόπου μας, Μικρός αθλητής, εικονοϊστορίες, Τα μουσεία μας, Ταινιοπαρουσίαση, Διάφορα αλλά όχι …αδιάφορα, Μουσικά ταξίδια, Ελάτε να παίξουμε και η Αλληλογραφία. Ξεχωριστές είναι οι σελίδες με τους Άθλους του Πονηρίδη, που είχαν μεγάλη απήχηση στον μαθητόκοσμο, με γελοιογραφίες του δασκάλου-σκιτσογράφου Χρήστου Πετράκη ο οποίος εξηγεί: «Ο Πονηρίδης παιδιά είναι κάποιος ανάμεσά μας που δεν πρέπει καθόλου να τον… αντιγράψουμε! Είναι ένα “κακό παιδί” που ταλαιπωρεί τους (ταλαίπωρους) γονείς και δασκάλους του! Όμως μέσα του κρύβει πολύ καλό εσωτερικό κόσμο…». Συνεργαστήκαμε με πολλούς συγγραφείς παιδικών βιβλίων τους και καλλιτέχνες, πήραμε συνεντεύξεις και παρουσιάσαμε το έργο τους. Πρόσφερε αρκετά πρωτότυπα επιτραπέζια παιχνίδια στους αναγνώστες του. Δεν έφταναν όμως αυτά. Τα Χανιωτάκια έπρεπε ν’ αποκτήσουν πρόσωπο, να ζωντανέψουν και να δημιουργήσουν σχέσεις φιλίας με τα παιδιά. Γι’ αυτό οργάνωναν εκδηλώσεις. Γιόρτασαν την Παγκόσμια ημέρα δικαιωμάτων του παιδιού με την Unicef με τη συμμετοχή εκατοντάδων παιδιών. Οργάνωσαν το 1995 και για 3 συνεχόμενες χρονιές φεστιβάλ παιδικού θεάτρου με τίτλο «Τα Χανιωτάκια παίζουν θέατρο» και τη συμμετοχή δεκάδων σχολείων και χιλιάδων θεατών. Τίμησαν την Παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου για 3 συνεχή έτη με τριήμερες και 4ήμερες εκδηλώσεις σε συνεργασία με την Παιδική Βιβλιοθήκη του δήμου Χανίων. Οργάνωσαν εκθέσεις βιβλίου και αποκριάτικης μάσκας. Όταν έγιναν 15 χρονών, «περιοδικό έφηβος», γιόρτασαν τα γενέθλια τους με μια λαμπρή γιορτή στα Νεώρια. Εξέδωσαν τους άθλους του Πονηρίδη σε μια έκδοση προς τιμή του δημιουργού του όταν συνταξιοδοτήθηκε. Γι’ αυτά και πολλά άλλα, τα Χανιωτάκια βραβεύτηκαν το 2001 από την Αθηναϊκή εφημερίδα «Τα Νέα» με έπαινο στον 8^ο πανελλήνιο διαγωνισμό μαθητικού εντύπου.